- ендірме
- зат.Ши орауында, терме бауларда, кілем-алашаларда кездесетін өрнектің аты.
Қуралұлы А. Қазақ дәстүрлі медениетінің энциклопедиялық сөздігі.— Алматы: «Сездік-Словарь» . 2007.
Қуралұлы А. Қазақ дәстүрлі медениетінің энциклопедиялық сөздігі.— Алматы: «Сездік-Словарь» . 2007.
тартпа — 1 (Өзб., Ташк.) баланың қолынан (қолбау), бір аяғынан (аяқ бау), бір екі жерден бесікке байлап қоятын бау. Т а р т п а өрнектеліп, құрақтар тігіліп дайындалады (Өзб., Ташк.) 2 (Монғ.; Шығ.Қаз.: Ү Н., Зайс.) қол шалғы. Бұрын шөпті т а р т п а м е… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
аяқ — Аяғына су түсті. Ұзақ жүрістен кейін жақсы суытылмай отқа жіберілген атта болатын ауру; аяғына жем түсті. Көрінген мініп, ақыры а я ғ ы н а с у т ү с і п, мүсәпір болып жатысы анау (Ш. Мұртазаев, Интернат., 47). Аяғын шауып алды. Ат шапқанда… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бет — алдыңыздан жарылқасын! Құдай оңғарсын, сәтін берсін! Жолы да, атағы да үлкен Ғафаңа (Ғафу): Б е т а л д ы ң ы з д а н ж а р ы л қ а с ы н! дедім (Қаз. әдеб., 15.06.1973, 2). Бетке күйе жағу. этногр. Күнәлі адамға тағайындалған жазаның бір түрі. Б … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жәдігер — зат. Өте құнды, бірегей, ескі мүлік; экспонат. Бірде енді қымбат ж ә д і г е р г е айналған ұсақ түйек дүниелердің арасынан екі әйелдің бірінің күміс көзгісі қолына түскен (М. Мағауин, Аласапыран, 2, 91). Көрме ажарын ашуға ұмтылған мыңнан аса ж… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қамақ — зат. сөйл. Жазалылар қамалатын орын; түрме. Әр қ а м а қ т а н 40 50 ден шығарып, бәрін қоса төрт қатардан сапқа тұрғызып айдады (Т.Мәмесейіт, Таңжарық, 2, 293). Енді күндегідей әрқайсысын жеке тексеріп, үсті бастарын тінткілеп барып қ а м а қ қ… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
марқадам — таппады. Береке таппады, жақсылық көрмеді.Бермеймін баламды. Аузыммен тістеп, арқаммен көтеріп жеткіздім. Енді азамат болған кезінде алып кетемін десең, Жәмила, сен де м а р қ а д а м т а п п а с с ы ң! (К.Сегізбаев, Жап жасыл., 411). Төртуылға… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі